1 września 2021 roku obchodzić będziemy 82 rocznicę wybuchu II wojny światowej.
Ta wojna rozpoczęła się w piątek o godzinie 4:45 atakiem hitlerowskich Niemiec na Polskę. Była to realizacja „Fall Weiss” czyli „Planu Białego”. Jego celem było zajęcie przez Niemcy terytorium Polski i uzyskanie „Przestrzeni życiowej na Wschodzie” czyli tzw. Lebensraum.
Na zdjęciu: Cmentarzyk Poległych Obrońców Westerplatte (źródło: https://www.wikiwand.com/pl/Cmentarze_w_Gda%C5%84sku)
Pierwsze strzały w tej wojnie miały miejsce na Westerplatte, gdzie stacjonowała polska Wojskowa Składnica Tranzytowa. Westerplatte to półwysep na terytorium utworzonego po I wojnie światowej Wolnego Miasta Gdańska. Półwysep ten został ostrzelany przez pancernik Schleswig-Holstein, który przybył do portu w Gdańsku kilka dni wcześnie z kurtuazyjną, czyli gościnną wizytą. W połowie marca 1939 dwóch podoficerów i 68 szeregowych z 4 Pułku Piechoty Legionów, który stacjonował na terenie Okręgu Korpusu Nr X w garnizonie Kielce pod dowództwem porucznika Leona Pająka skierowanych zostało na Westerplatte. Byli to wyszkoleni celowniczowie cekaemów oraz obsługa moździerzy i armatek przeciwpancernych. Większość z nich wywodziła się z Kielecczyzny.
We wrześniu 1939 roku składnicy strzegło 182 żołnierzy, w tym 5 oficerów i lekarz (inne źródła podają 205–210 żołnierzy tym ponad 70 podoficerów). Ich dowódcą był major Henryk Sucharski a jego zastępcą kapitan Franciszek Dąbrowski. Załoga broniła się bardzo dzielnie do 7 września, mimo zdecydowanej przewagi niemieckiej.
Warto wspomnieć, że jako ostatni obrońca Westerplatte zmarł w wieku 97 lat kapral Ignacy Skowron. Zmarł w Sitkówce koło Kielc, a jego grób znajduje się w Brzezinach (gmina Morawica).
Niektórzy historycy przyjmują, że wydarzeniem, które rozpoczęło II wojnę światową był nalot na miasto Wieluń. Miało to nastąpić kilka minut przed atakiem na Westerplatte. Nie ma jednak w tej sprawie jednomyślności.
Podane wydarzenia są przykładami bestialskiego i brutalnego traktowania również ludności cywilnej. Ponieważ hitlerowcy na podbijanych terenach stosowali metodę wojny totalnej. Oznacza to, że żołnierze niemieccy jako swoich wrogów nie widzieli tylko polskich żołnierzy ale i ludność cywilną. Wobec tego, że II Rzeczpospolita była państwem wielonarodowym więc represje dotykały nie tylko Polaków, ale także Ukraińców i najbardziej Żydów.
Sytuacja Polski w czasie II wojny światowej pogorszyła się kiedy 17 września ataku na nasz kraj dokonał ZSRS. Wówczas to Armia Czerwona zrealizowała postanowienia tajnego protokołu paktu Ribbentrop-Mołotow. W tym samym dniu do Rumunii przedostał się prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki i naczelny wódz Wojska Polskiego Edward Rydz-Śmigły.
Oddziały polskie broniły się dzielnie do 6 października w ramach tzw. kampanii wrześniowej. 6 października stoczono ostatnią bitwę tej kampanii pod Kockiem. Wówczas to jako ostania skapitulowała Samodzielna Grupa Operacyjna „Polesie” pod dowództwem generała Franciszka Kleeberga.
Rozpoczął się długi okres okupacji niemieckiej i sowieckiej. Najczarniejszy okres w dziejach naszej Ojczyzny.
Dlatego naszym przodkom jesteśmy winni szacunek i pamięć.
P. Stelmaszczyk